Vải là loại trái cây đặc sản được ưa chuộng ở Việt Nam. Tuy nhiên, giống như bao loại cây ăn quả khác, cây vải cũng dễ bị sâu bệnh tấn công, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng quả. Hiểu rõ các loại bệnh thường gặp và cách phòng trừ hiệu quả là điều vô cùng cần thiết đối với bà con nông dân. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các loại bệnh trên cây vải và biện pháp phòng trừ hiệu quả nhất.
Các loại bệnh trên cây vải thường gặp
Vào tháng 6, khi thời tiết oi bức, nóng ẩm cũng là lúc cây vải bước vào giai đoạn quả chín, chuẩn bị thu hoạch. Đây cũng là thời điểm các loại bệnh trên cây vải thường bùng phát mạnh mẽ. Dưới đây là những bệnh thường gặp nhất:
- Bệnh sương mai trên quả: Xuất hiện vào giai đoạn quả chín và chuẩn bị thu hoạch.
- Bệnh mất màu trên quả: Nghiêm trọng nhất trong điều kiện thời tiết nóng và ẩm.
- Bệnh nứt quả vải: Nguyên nhân được cho là do cùi quả phát triển quá nhanh so với sự phát triển của vỏ quả.
- Địa y bám trên cành cây: Thường xảy ra ở những cây già cỗi, cành rậm rạp.
- Bệnh sém mép lá do nấm gây ra: Phát sinh vào đầu mùa mưa và nặng nề vào các tháng 2, 3, 4.
các loại bệnh trên cây mít thái
Ngoài những bệnh trên, cây vải còn có thể gặp một số bệnh khác như bệnh thán thư, bệnh đốm rong,…
Cách nhận biết các loại bệnh trên cây vải
Việc nhận biết sớm các dấu hiệu của bệnh trên cây vải là vô cùng quan trọng, giúp bà con nông dân có biện pháp can thiệp, xử lý kịp thời, hạn chế thiệt hại.
Bệnh sương mai trên quả
Dấu hiệu nhận biết là những đốm màu nâu dạng thấm nước xuất hiện trên vỏ quả. Sau vài ngày, đốm bệnh xâm nhập vào phần thịt quả, khiến thịt quả bị lõm xuống và thối nhũn. Giai đoạn quả chín và thu hoạch, nếu trời mưa nhiều, sáng sớm nhiều sương, nhiệt độ thấp (25 – 27 độ C) thì tỷ lệ nhiễm bệnh rất cao.
Bệnh mất màu trên quả
Quả vải chín bình thường có vỏ màu đỏ đặc trưng, đồng nhất. Tuy nhiên, khi bị nhiễm bệnh, vỏ sẽ xuất hiện những đốm đen, đốm nâu. Trường hợp bệnh nặng, những đốm đen và nâu này sẽ ăn sâu vào phần thịt quả, làm giảm giá trị thương phẩm.
Bệnh nứt quả vải
Đây là bệnh sinh lý, không phải do sâu, nấm hay vi khuẩn gây ra. Bệnh phát sinh từ khi cùi quả bao kín hạt cho đến thời điểm thu hoạch quả. Cùi quả phát triển nhanh hơn vỏ quả khiến vỏ quả không chịu được “áp lực”, dẫn đến bị nứt. Tình trạng sẽ càng nghiêm trọng nếu người trồng bón phân muộn, bón quá nhiều hoặc tưới đẫm nước cho cây sau một đợt nắng nóng hoặc mưa kéo dài.
Bệnh ký sinh (Địa y)
Trên thân, cành cây xuất hiện nhiều địa y bám vào, hút chất dinh dưỡng khiến các bộ phận này bị còi cọc, cằn cỗi, khô héo. Từ đó, làm suy giảm sức đề kháng, khả năng sinh trưởng và phát triển của cây.
Bệnh sém mép lá
Ở phần đầu và mép lá xuất hiện những vết thương tổn. Sau vài ngày, vết bệnh chuyển sang vàng và khô. Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh sẽ lây lan rất nhanh.
Tác hại của các loại bệnh trên cây vải
Bất kỳ loại bệnh nào trên cây vải cũng đều gây ra thiệt hại, ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế của bà con nông dân.
Cụ thể, các bệnh như sương mai, mất màu, nứt quả sẽ làm giảm giá trị thương phẩm của quả vải, thậm chí không thể bán được. Bệnh ký sinh, sém mép lá sẽ ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng, phát triển, ra hoa và đậu quả của cây. Nếu bệnh nặng, không xử lý kịp thời sẽ lây lan ra cả vườn trồng, gây thiệt hại nặng nề. Việc chăm sóc, điều trị lúc này cũng sẽ mất rất nhiều thời gian, công sức và chi phí.
Phương pháp phòng trừ bệnh trên cây vải hiệu quả
“Phòng bệnh hơn chữa bệnh”, để hạn chế tối đa thiệt hại do các loại bệnh trên cây vải gây ra, bà con nông dân nên chủ động phòng trừ bằng những biện pháp sau:
- Chăm sóc vườn vải:
- Tỉa cành, tạo tán thường xuyên cho cây thông thoáng, loại bỏ cành lá già, cành sâu bệnh.
- Bón phân đầy đủ, cân đối, đúng liều lượng, thời điểm cho cây.
- Tưới nước điều độ, tránh để vườn vải bị ngập úng.
- Thường xuyên vệ sinh vườn vải, thu gom, tiêu hủy tàn dư cây trồng sau thu hoạch.
- Phòng trừ sâu bệnh:
- Thường xuyên kiểm tra vườn cây để phát hiện sớm các dấu hiệu của sâu bệnh.
- Sử dụng các loại thuốc bảo vệ thực vật phù hợp để phun phòng trừ sâu bệnh cho cây, đặc biệt là trong giai đoạn cây ra hoa, đậu quả và quả sắp chín. Nên ưu tiên sử dụng các loại thuốc sinh học, thân thiện với môi trường.
- Áp dụng các biện pháp phòng trừ tổng hợp như bẫy pheromone, thiên địch,… để tăng hiệu quả phòng trừ sâu bệnh.
- Biện pháp đặc trị:
- Đối với bệnh sương mai, bệnh mất màu trên quả: Dùng 25ml Elicitor 250 + 50ml siêu đồng pha với 20 lít nước rồi phun tưới cho cây.
- Đối với bệnh nứt quả vải: Không bón phân quá nhiều và quá muộn. Điều hòa việc tưới nước, chỉ nên tưới đủ để duy trì độ ẩm cho cây, không tưới đẫy nước.
- Đối với bệnh ký sinh: Thường xuyên cắt tỉa tán cây, đảm bảo sự thông thoáng cho vườn trồng. Khi cây có dấu hiệu ký sinh, dùng dao sạch cạo hết những vết ký sinh, sau đó phun Boocđô nồng độ 1% để phòng trừ.
- Đối với bệnh sém mép lá: Phun Elicitor 250 + siêu đồng để phòng trừ. Đồng thời, cắt bỏ những cành lá bị bệnh để phòng tránh sự lây lan sang cả vườn trồng.
Nâng cao hiệu quả phòng trừ bệnh bằng máy bay nông nghiệp không người lái
Bên cạnh các biện pháp truyền thống, bà con nông dân có thể nâng cao hiệu quả phòng trừ bệnh trên cây vải bằng cách ứng dụng công nghệ hiện đại vào sản xuất, cụ thể là sử dụng máy bay nông nghiệp không người lái để phun thuốc bảo vệ thực vật.
Ông Nguyễn Văn A – Chuyên gia nông nghiệp tại Viện Cây Ăn Quả Miệt Vườn phía Nam cho biết: “Việc sử dụng máy bay nông nghiệp không người lái mang lại rất nhiều lợi ích cho bà con nông dân. Vừa giúp giảm thiểu tối đa lượng thuốc bảo vệ thực vật sử dụng, vừa giúp nâng cao hiệu quả phòng trừ sâu bệnh, đảm bảo an toàn cho người sử dụng và môi trường”.
Ưu điểm của việc sử dụng máy bay nông nghiệp không người lái:
- Phun thuốc chính xác, đều, nhanh chóng, tiết kiệm thời gian và công sức.
- Tiết kiệm nước và thuốc bảo vệ thực vật.
- Giảm tiếp xúc với hóa chất độc hại, đảm bảo an toàn cho sức khỏe người nông dân.
Kết luận
Việc nắm vững các loại bệnh thường gặp trên cây vải và biện pháp phòng trừ hiệu quả là chìa khóa quan trọng giúp bà con nông dân bảo vệ vườn cây, nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế. Hy vọng những thông tin mà bài viết cung cấp sẽ thực sự hữu ích với bà con nông dân.
Hãy chia sẻ kinh nghiệm trồng và chăm sóc cây vải của bạn bằng cách để lại bình luận bên dưới. Đừng quên ghé thăm website Nongnghiepvietnam.org thường xuyên để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích khác.
