Bạn có biết, ẩn mình dưới những tán rừng già, ven suối mát lành là một vị thuốc quý được ví như “thất” trong nhà? Đó chính là Tam Thất Nam, một loại dược liệu quý hiếm mang trong mình tiềm năng chữa bệnh kỳ diệu.
Bài viết này, hãy cùng Nongnghiepvietnam.org băng rừng tìm hiểu về kỹ thuật trồng và chăm sóc Tam Thất Nam, góp phần bảo tồn và phát triển nguồn dược liệu quý giá này.
Tìm hiểu chung về Tam Thất Nam
Danh Tính và Ngoại Hình
Tam Thất Nam, hay còn được biết đến với cái tên Cẩm Địa La, Thiền Liền Tròn, Ngải Máu, Khương Tam Thất, là một loài thực vật thuộc họ Gừng, có tên khoa học là Stahlianthus thorelii Gagnep.
Loài cây này không có thân, cao khoảng 10-20cm, mọc thành khóm. Rễ củ của nó chính là phần quý nhất, có hình tròn thuôn dài, màu trắng ngà với các vằn ngang màu đen đặc trưng. Lá cây mọc thẳng từ củ, có màu xanh lục, đôi khi điểm xuyết những đốm trắng loang lổ.
Đặc biệt, hoa Tam Thất Nam có màu trắng hoặc hồng nhạt, mọc thành cụm ở gốc lá, tạo nên vẻ đẹp thanh tao, thuần khiết.
tam thất nam 2
Hình ảnh: Cây Tam Thất Nam trong tự nhiên
Nơi Trú Ngụ Lý Tưởng
Tam Thất Nam là loài cây ưa bóng, sinh trưởng tốt trong môi trường ẩm ướt, đất tơi xốp, giàu mùn. Người ta thường bắt gặp chúng ở ven suối, khe đá, dưới tán rừng rậm, ven hàng rào, bờ ao ở các tỉnh miền núi phía Bắc và Tây Nguyên.
Giá Trị Dược Liệu Quý Hiếm
Theo Y học cổ truyền, Tam Thất Nam có vị cay, đắng, tính ấm, có tác dụng hoạt huyết, tán ứ, tiêu thũng, giảm đau. Trong cuốn “Từ điển Cây Thuốc Việt Nam”, tác giả Võ Văn Chi đã ghi nhận Tam Thất Nam có thể được sử dụng để điều trị:
- Đau nhức xương khớp, phong thấp
- Kinh nguyệt không đều, đau bụng kinh
- Chấn thương, tụ máu
- Rắn cắn, côn trùng độc đốt
Kỹ thuật trồng Tam Thất Nam
Chọn Giống và Thời Vụ Trồng
Tam Thất Nam được nhân giống bằng củ. Nên chọn củ giống to, khỏe mạnh, không bị sâu bệnh. Thời điểm thích hợp để trồng là vào đầu mùa xuân (tháng 2-3) hoặc đầu mùa mưa (tháng 5-6) khi thời tiết mát mẻ, độ ẩm cao.
Chuẩn Bị Đất Trồng
Đất trồng Tam Thất Nam cần tơi xốp, giàu dinh dưỡng và thoát nước tốt. Nên chọn đất thịt pha cát, đất phù sa ven sông suối. Trước khi trồng, cần cày bừa kỹ, phơi ải đất khoảng 1-2 tuần để diệt trừ mầm bệnh.
Kỹ Thuật Trồng
Tam Thất Nam có thể trồng theo luống hoặc theo hốc.
- Trồng theo luống: Lên luống cao 20-25cm, rộng 1-1,2m, khoảng cách giữa các luống là 50-60cm.
- Trồng theo hốc: Đào hốc sâu 15-20cm, đường kính 20-25cm, khoảng cách giữa các hốc là 40-50cm.
Mỗi hốc hoặc mỗi vị trí trên luống đặt 1 củ giống, l芽 hướng lên trên, sau đó lấp đất kín củ. Tưới nước giữ ẩm cho cây.
Chăm Sóc Tam Thất Nam
Tưới Nước
Tam Thất Nam là cây ưa ẩm nhưng không chịu được ngập úng. Cần tưới nước thường xuyên, giữ cho đất luôn ẩm, đặc biệt là trong giai đoạn cây con và giai đoạn ra hoa kết quả.
Bón Phân
Để cây sinh trưởng và phát triển tốt, cần bón phân định kỳ 2-3 lần/năm. Nên sử dụng phân chuồng hoai mục, phân hữu cơ, phân vi sinh để bón cho cây. Tránh bón phân hóa học vì có thể ảnh hưởng đến chất lượng dược liệu.
Phòng Trừ Sâu Bệnh
Tam Thất Nam ít bị sâu bệnh tấn công. Tuy nhiên, cần thường xuyên kiểm tra vườn cây để kịp thời phát hiện và có biện pháp xử lý.
Thu Hái
Sau khi trồng khoảng 12-18 tháng, khi củ Tam Thất Nam chuyển sang màu vàng nâu là có thể thu hoạch. Thu hoạch vào mùa đông hoặc mùa xuân, khi cây đã rụng lá.
Củ sau khi thu hoạch được rửa sạch, phơi khô hoặc sấy ở nhiệt độ thấp cho đến khi khô kiệt để bảo quản và sử dụng dần.
tam thất nam 3
Hình ảnh: Củ Tam Thất Nam sau khi thu hoạch
Lời kết
Kỹ thuật trồng Tam Thất Nam không quá phức tạp, phù hợp với những ai yêu thích trồng cây thuốc quý tại nhà. Việc tự trồng Tam Thất Nam không chỉ giúp bạn có nguồn dược liệu sạch, an toàn mà còn góp phần bảo tồn nguồn gen quý hiếm của dân tộc.
Bạn đã sẵn sàng để tự tay trồng cho mình những khóm Tam Thất Nam xanh tươi, mang lại sức khỏe cho gia đình? Hãy chia sẻ kinh nghiệm trồng cây của bạn với Nongnghiepvietnam.org bằng cách để lại bình luận bên dưới nhé!
