Cây điều, với giá trị kinh tế cao, đang là cây trồng chủ lực ở nhiều vùng đất đồi, đất cát tại Việt Nam. Tuy nhiên, hành trình trồng và chăm sóc điều không phải lúc nào cũng thuận lợi. Bệnh thán thư, kẻ thù giấu mặt, có thể tấn công bất ngờ, khiến bao công sức của bà con nông dân đổ sông đổ bể. Vậy làm sao để nhận diện và phòng trừ bệnh thán thư trên cây điều hiệu quả? Hãy cùng Nongnghiepvietnam.org tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây!
Bệnh thán thư trên cây điều là gì?
Bệnh thán thư trên cây điều do nấm Colletotrichum gloeosporioides gây ra. Loại nấm này đặc biệt ưa thích tấn công những bộ phận non nớt của cây như lá non, cành non, hoa và quả non.
Triệu chứng nhận biết bệnh thán thư trên cây điều
Nhận biết sớm dấu hiệu bệnh là bước đầu tiên để “bắt bệnh” và có biện pháp xử lý kịp thời. Dấu hiệu nhận biết bệnh thán thư trên cây điều khá rõ ràng:
- Giai đoạn đầu: Trên lá, cành non, hoa, quả non xuất hiện những đốm nhỏ li ti màu nâu tím.
- Giai đoạn phát triển: Các đốm nhỏ phát triển lớn dần, chuyển sang màu nâu xám, viền xung quanh có màu nâu vàng (Hình 1).
- Giai đoạn nặng: Vỏ cành non chuyển sang màu nâu đen, vết bệnh hơi lõm, cành teo tóp, khô dần và chết. Nụ hoa và quả non chuyển sang màu nâu đen, rụng (Hình 2).
Triệu chứng vết bệnh thán thư trên lá
Hình 1. Triệu chứng vết bệnh thán thư trên lá (Nguồn: Wonni, 2017)
Hình 2. Triệu chứng vết bệnh chồi non (a) chồi hoa (b) và quả non (c)
Điều kiện phát sinh và phát triển của bệnh thán thư
Bệnh thán thư thường phát triển mạnh trong điều kiện thời tiết ẩm ướt, mưa nhiều, sương mù dày đặc, đặc biệt là vào giai đoạn cây điều ra lá non, hoa và quả non.
Bên cạnh đó, các yếu tố sau cũng góp phần tạo điều kiện cho bệnh thán thư hoành hành:
- Chăm sóc vườn kém: Ít được chăm sóc, bón phân không cân đối (thừa đạm), không tỉa cành tạo tán, vườn cây ẩm thấp, thiếu ánh nắng.
- Cây bị bọ xít muỗi tấn công: Vết chích hút của bọ xít muỗi tạo điều kiện cho nấm bệnh xâm nhập.
- Chậm trễ trong việc phòng trừ bệnh: Không phun thuốc phòng bệnh kịp thời, đặc biệt là vào giai đoạn cây ra đọt và quả non.
Biện pháp phòng trừ bệnh thán thư trên cây điều
Phòng bệnh hơn chữa bệnh! Để bảo vệ vườn điều xanh tốt, cho năng suất cao, bà con cần áp dụng các biện pháp phòng trừ bệnh thán thư một cách bài bản và kịp thời.
Biện pháp canh tác
- Vệ sinh vườn: Đầu mùa mưa, cần dọn dẹp vệ sinh vườn, phát quang bụi rậm, cắt tỉa cành sâu bệnh, cành vô hiệu tạo tán cho cây thông thoáng, giúp ánh nắng dễ dàng chiếu vào tán, giảm bớt độ ẩm trong vườn.
- Bón phân hợp lý: Bón phân đầy đủ và cân đối, tránh bón thừa đạm. Nên bón phân vi lượng cho cây bằng cách phun qua lá, chẳng hạn như Hợp Trí HK NPK 7-5-44 + TE (pha 500g/200 lít nước), vào giai đoạn trước khi cây ra nụ.
Biện pháp phòng trừ sâu bệnh hại
- Phòng trừ bọ xít muỗi: Giai đoạn chồi non, bông, trái non, cần phun thuốc phòng trừ bọ xít muỗi bằng Permecide 50EC (pha 200-250 ml/200 lít nước), hoặc Permecide 50EC + Thiamax 25WG (pha 250ml + 40g/200 lít nước) khi áp lực dịch hại cao. Phun ướt đều tán cây.
- Phòng ngừa bệnh thán thư: Vào giai đoạn cây ra chồi non và nụ hoa quả non, nếu gặp điều kiện ẩm độ cao, sương mù nhiều, cần phun phòng ngừa bệnh bằng Norshield 86.2WG (pha 250 – 300 g/200 lít nước) hoặc Tepro Super 300EC (pha 200 – 250 ml/200 lít nước), phun ướt đều tán cây.
- Xử lý khi cây chớm bệnh: Trong giai đoạn nụ hoa quả non, nếu phát hiện điều chớm bị bệnh, cần tiến hành phun 2 lần, cách nhau 5-7 ngày.
Một số loại thuốc phòng trừ bệnh thán thư hiệu quả
Dưới đây là một số loại thuốc phòng trừ bệnh thán thư hiệu quả, bà con có thể tham khảo:
- Hợp Trí HK NPK 7-5-44+TE: Cung cấp nhiều vi lượng cần thiết, giúp cây ra hoa sớm, hoa trổ đều, đồng loạt. Pha 500g/200 lít nước.
- Norshield 86.2WG: Nồng độ hoạt chất cao, kích thước hạt thuốc siêu mịn. Làm bất hoạt men hô hấp, tiêu diệt nấm bệnh. Pha 250-300g/200 lít nước.
- Tepro Super 300EC: Kết hợp Tebuconazole và Propiconazole, phòng trừ nhiều loại bệnh hại. Thấm sâu, lưu dẫn mạnh, hiệu quả kéo dài. Pha 200-250ml/ 200 lít nước.
Kết luận
Bệnh thán thư là một trong những bệnh hại nguy hiểm trên cây điều. Tuy nhiên, bằng cách áp dụng các biện pháp phòng trừ tổng hợp, kịp thời và hiệu quả, bà con hoàn toàn có thể kiểm soát tốt bệnh thán thư, bảo vệ vườn điều xanh tốt, cho năng suất và chất lượng cao.
Hãy cùng chia sẻ kinh nghiệm trồng và chăm sóc cây điều của bạn với Nongnghiepvietnam.org bằng cách để lại bình luận bên dưới nhé! Đừng quên ghé thăm website thường xuyên để cập nhật thêm nhiều kiến thức bổ ích về nông nghiệp bạn nhé!
