Lạc tiên, hay còn được gọi là chanh dây, là loại trái cây được ưa chuộng bởi hương vị thơm ngon, chua ngọt hấp dẫn. Không chỉ vậy, loại cây này còn mang lại giá trị kinh tế cao cho bà con nông dân. Vậy làm thế nào để trồng và chăm sóc cây lạc tiên hiệu quả, cho năng suất cao? Hãy cùng Nongnghiepvietnam.org tìm hiểu chi tiết kỹ thuật trồng cây lạc tiên qua bài viết dưới đây.
Đặc điểm thực vật và yêu cầu ngoại cảnh của cây lạc tiên
Đặc điểm thực vật học
Cây lạc tiên (danh pháp khoa học: Passiflora edulis Sims), thuộc họ Lạc tiên (Passifloraceae), là loại dây leo thân nhỏ, có rãnh dọc. Lá cây mọc xen kẽ, hình dáng độc đáo với 3 thùy dài. Hoa lạc tiên có màu trắng hồng, kết thành quả hình cầu hoặc bầu dục.
Có hai giống lạc tiên phổ biến là lạc tiên quả tím và lạc tiên quả vàng:
- Lạc tiên quả tím: Quả nhỏ, vỏ màu tím đậm, thịt quả vàng, thơm dịu, vị chua thanh.
- Lạc tiên quả vàng: Quả to hơn, vỏ màu vàng, vị chua hơn so với lạc tiên quả tím.
Yêu cầu về điều kiện ngoại cảnh
Để cây lạc tiên sinh trưởng và phát triển tốt, bà con cần lưu ý những yếu tố sau:
- Khí hậu: Ấm áp, ẩm ướt, lượng mưa phân bố đều.
- Nhiệt độ: 16-30 độ C.
- Đất đai: Thoát nước tốt, giàu dinh dưỡng, pH 5,5-6.
"Lạc tiên" src=
Kỹ thuật trồng cây lạc tiên
1. Chọn giống
Hiện nay, giống lạc tiên Đài Nông 1 (quả tím) và một số giống nhập khẩu từ Đài Loan đang được ưa chuộng. Kỹ thuật ghép giống quả tím lên gốc ghép giống quả vàng cũng được áp dụng để tăng khả năng chống chịu sâu bệnh.
2. Chuẩn bị đất
Đất trồng cần được cày sâu, bừa kỹ, loại bỏ cỏ dại và tàn dư thực vật.
3. Thiết kế đường lô, mật độ và khoảng cách trồng
- Đường lô: Rộng 3m, bố trí theo hình chữ nhật hoặc hình vuông.
- Mật độ: 850 – 1.660 cây/ha.
- Khoảng cách trồng: 2 x 3m, 2,5 x 3m, 3 x 3m, 4 x 3m (tùy theo điều kiện đất đai).
4. Cách trồng
- Đào hố kích thước 60 x 60 x 60cm.
- Đặt cây vào hố, lấp đất kín bằng mặt bầu.
- Rắc thuốc trừ mối, kiến xung quanh gốc.
- Cắm cây chống và che chắn để bảo vệ cây con.
Kỹ thuật chăm sóc cây lạc tiên
1. Tưới nước
Cây lạc tiên cần được tưới nước thường xuyên, đặc biệt là trong giai đoạn ra hoa và mùa khô. Nên tưới 2 lần/tuần vào mùa khô, tránh để cây bị ngập úng.
2. Bón phân
Bón phân đầy đủ và cân đối giúp cây sinh trưởng khỏe mạnh, cho năng suất cao. Bà con có thể tham khảo liều lượng bón phân sau:
Giai đoạn kiến thiết cơ bản (1-6 tháng tuổi)
- Phân chuồng hoai: 15-20 tấn/ha.
- Vôi bột: 1.000kg/ha.
- Phân hóa học (N-P-K): 170-170-145 kg/ha.
Giai đoạn kinh doanh (từ tháng thứ 7)
- Phân chuồng hoai: 15-20 tấn/ha/năm.
- Phân hóa học (N-P-K): 400-204-820 kg/ha/năm.
3. Làm cỏ, vun xới
Thường xuyên làm cỏ, vun xới đất quanh gốc để tạo điều kiện cho rễ cây phát triển.
4. Làm giàn
Nên làm giàn theo kiểu chữ T, cao 1,8 – 2,2m bằng tre, gỗ hoặc bê tông. Giàn giúp cây phát triển tốt, tiếp xúc ánh sáng tốt hơn.
5. Tạo hình, tỉa cành
- Khi cây cao 1m, bấm ngọn để cây ra nhiều nhánh.
- Khi cây lên giàn, tỉa bỏ lá già, lá bệnh, cành tăm, cành vượt.
- Sau thu hoạch, cắt bỏ cành đã cho trái để cây ra chồi mới.
"Giàn Lạc tiên" src=
Phòng trừ sâu bệnh hại cây lạc tiên
A. Sâu hại
Cây lạc tiên thường bị các loại sâu hại như:
- Nhện đỏ: Gây hại bằng cách hút dịch lá, làm lá vàng, khô và rụng.
- Bọ xít: Chích hút hoa, đọt non và quả non, làm quả non rụng.
- Bọ trĩ: Chích hút hoa, lá, quả non, làm quả méo mó, dị hình.
- Bọ phấn: Chích hút nhựa cây, làm cây suy yếu, héo, vàng lá.
- Rệp sáp: Hút nhựa cây, làm cây chậm phát triển, quả nhỏ.
- Ruồi đục trái: Đục vào quả non, làm quả non rụng.
- Sâu đục thân: Đục vào thân cây, làm cây suy yếu, chết.
Biện pháp phòng trừ:
- Vệ sinh vườn, dọn cỏ dại, thu gom tàn dư thực vật.
- Bắt sâu bằng tay.
- Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo khuyến cáo của cơ quan chuyên môn.
B. Bệnh hại
Cây lạc tiên thường gặp các loại bệnh như:
- Bệnh đốm dầu: Gây hại trên lá, thân và quả, làm lá rụng, quả thối.
- Bệnh héo rũ vi khuẩn: Gây hại tương tự bệnh đốm dầu.
- Bệnh đốm nâu: Gây hại trên lá, thân và quả, làm lá rụng, quả rụng.
- Bệnh đốm xám: Gây hại trên lá, thân và quả, làm lá rụng, quả rụng.
- Bệnh thối hạch: Gây hại trên thân và quả, làm chồi non héo, quả rụng.
- Bệnh héo rũ: Gây hại trên thân và lá, làm cây héo rũ, chết.
- Bệnh thối rễ: Gây hại trên rễ, làm cây suy yếu, chết.
- Virus: Gây hại trên lá, thân và quả, làm lá biến dạng, quả méo mó, cây chậm phát triển.
- Tuyến trùng: Gây hại trên rễ, làm cây suy yếu, héo úa.
Biện pháp phòng trừ:
- Vệ sinh vườn, dọn sạch cỏ dại, tàn dư thực vật.
- Luân canh cây trồng.
- Bón phân cân đối, tăng cường bón phân hữu cơ.
- Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo khuyến cáo của cơ quan chuyên môn.
Thu hoạch và bảo quản lạc tiên
Thu hoạch
Thu hoạch khi quả chín, vỏ chuyển sang màu tím hoặc quả tự rụng.
Bảo quản
- Ăn tươi: Bảo quản trong thùng carton hoặc sọt tre.
- Làm nguyên liệu: Đựng trong xô nhựa có lót bịch nylon, vận chuyển đến nơi chế biến trong ngày.
Lời kết
Trên đây là những kỹ thuật trồng và chăm sóc cây lạc tiên hiệu quả, cho năng suất cao mà Nongnghiepvietnam.org muốn chia sẻ đến bà con. Hy vọng rằng, bài viết này sẽ giúp bà con có thêm kiến thức bổ ích để áp dụng vào thực tế sản xuất, mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Hãy chia sẻ kinh nghiệm trồng cây lạc tiên của bạn bằng cách để lại bình luận bên dưới. Đừng quên ghé thăm Nongnghiepvietnam.org thường xuyên để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích khác!
