Chào bà con nông dân! Khoai lang là loại cây trồng phổ biến ở nước ta bởi sự dễ trồng, thời gian thu hoạch nhanh và phù hợp với đa dạng loại đất. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm vững kỹ thuật trồng khoai lang hiệu quả để đạt năng suất tối ưu.
Hiểu được điều đó, bài viết này trên Nongnghiepvietnam.org sẽ hướng dẫn bà con cách trồng khoai lang chi tiết nhất, từ khâu chuẩn bị đến khi thu hoạch, giúp bà con có một vụ mùa bội thu.
Vẻ đẹp của ruộng khoai lang
Hình ảnh ruộng khoai lang xanh mướt
1. Chuẩn bị Trồng Khoai Lang
1.1 Điều Kiện Sinh Trưởng Lý Tưởng Cho Cây Khoai Lang
Để khoai lang cho năng suất cao, bà con cần chú ý đến các yếu tố sau:
Nhiệt độ: Nhiệt độ thích hợp nhất cho khoai lang phát triển là từ 21 – 25 độ C. Nhiệt độ dưới 10 độ C có thể khiến cây bị chết, trong khi nhiệt độ trên 45 độ C làm giảm khả năng sinh trưởng và cho củ.
Ánh sáng: Khoai lang cần khoảng 8 – 10 giờ nắng mỗi ngày. Ánh sáng đầy đủ giúp cây phát triển tốt, trong khi ánh sáng yếu lại thúc đẩy quá trình ra hoa.
Nước: Khoai lang cần lượng nước tưới khá lớn, lượng mưa trung bình khoảng 750 – 1000mm/năm. Độ ẩm đất lý tưởng cho khoai lang từ 70 – 80%.
Đất trồng: Loại cây này không kén đất, có thể trồng trên nhiều loại đất khác nhau, nhưng sinh trưởng tốt nhất trên đất cát pha, tơi xốp, giàu mùn, thoát nước tốt. Đất trồng khoai lang cần có độ pH từ 4,5 – 7,5.
1.2 Thời Vụ Trồng Khoai Lang
Khoai lang có thể trồng quanh năm ở nước ta. Tuy nhiên, để đạt năng suất cao nhất, bà con nên lựa chọn thời vụ phù hợp dựa trên:
- Giống khoai: Giống dài ngày nên trồng vào vụ Đông Xuân hoặc Xuân, giống trung bình và ngắn ngày phù hợp với vụ Đông hoặc Hè Thu.
- Loại đất: Tránh trồng khoai lang trên đất bãi vào mùa mưa lũ.
- Luân canh: Nếu luân canh 2-3 vụ/năm, cần lựa chọn thời vụ phù hợp cho từng loại cây trồng.
Dưới đây là lịch gieo trồng khoai lang tham khảo cho từng vùng miền:
- Vụ Đông: Gieo trồng tháng 9 – 10, thu hoạch tháng 1 – 2 (vùng Đồng bằng Bắc Bộ nên trồng sớm hơn để tránh rét).
- Vụ Đông Xuân: Gieo trồng tháng 11 – 12, thu hoạch tháng 4 – 5 (vùng núi cao không nên trồng vụ này do nhiệt độ thấp).
- Vụ Xuân: Gieo trồng tháng 2 – 3, thu hoạch tháng 6 – 7 (vùng trung du miền núi nên trồng từ tháng 3 để tránh rét hại).
- Vụ Hè Thu: Gieo trồng tháng 5 – 6, thu hoạch tháng 8 – 9 (miền Bắc cần chọn đất cao ráo, thoát nước tốt để tránh mưa bão).
1.3 Lựa Chọn Giống Khoai Lang
Việc chọn giống khoai phù hợp với điều kiện địa phương và mục đích canh tác (lấy lá hoặc lấy củ) là vô cùng quan trọng.
Hiện nay, có rất nhiều giống khoai lang phổ biến như K51, K4, HL3, Hoàng Long, Khoai lang Nhật, Khoai lang bí… Mỗi giống có ưu nhược điểm riêng, bà con nên tìm hiểu kỹ trước khi trồng.
Giống khoai lang
Hình ảnh một số giống khoai lang phổ biến
1.4 Chuẩn Bị Giống Khoai Lang
1.4.1 Trồng Bằng Dây
- Trước khi cắt dây 7 – 10 ngày, dừng bón phân đạm, chỉ tưới phân lân và kali, duy trì độ ẩm đất khoảng 70%.
- Chọn dây khoai lang bánh tẻ, khỏe mạnh, không sâu bệnh, lá xanh tốt.
- Cắt dây ngay sau khi thu hoạch, mỗi dây lấy đoạn 1 và 2, mỗi đoạn 5 – 8 đốt.
- Cắt dây vào chiều mát, tránh mưa.
- Chiều dài dây giống khoảng 25 – 35cm.
1.4.2 Trồng Bằng Củ
- Nên trồng bằng củ sau 3 – 4 vụ trồng bằng dây để phục hồi giống, tránh thoái hóa.
- Chọn củ giống to vừa, vỏ nhẵn, không sâu bệnh.
- Bảo quản củ giống nơi khô ráo, thoáng mát.
- Lên luống trồng củ: Luống rộng 0.8 – 1m, cao 25 – 30cm, rãnh thoát nước 30cm.
- Trồng khoai khi củ nhú mầm, khoảng cách 30 – 40cm x 20 – 25cm.
- Lấp đất phủ kín củ, tưới nước giữ ẩm.
- Khi cây cao 35 – 40cm, cắt dây đem nhân giống.
2. Kỹ Thuật Trồng Khoai Lang
2.1 Làm Đất Trồng Khoai
- Đào đất sâu, phơi ải để đất thông thoáng.
- Làm nhỏ đất, loại bỏ cỏ dại, tàn dư cây trồng.
- Rải vôi bột nếu đất chua (3 – 5kg/sào Bắc Bộ, 5 – 7kg/sào Nam Bộ).
- Vụ Đông Xuân nên làm ải đất thịt, đất vàn.
- Vụ Đông làm đất ngay sau khi mưa.
2.2 Lên Luống Trồng Khoai
- Đất cát: Luống rộng 1.2 – 1.5m, cao 45 – 50cm.
- Đất thịt nhẹ, đất thịt: Luống rộng 1.2 – 1.3m, cao 10 – 45cm.
- Hướng luống: Đông Tây hoặc Tây Nam – Đông Bắc để tránh gió, nắng.
2.3 Cách Trồng Khoai Lang Hiệu Quả
- Trồng vào chiều mát, đặt dây khoai theo hướng Tây – Đông hoặc Tây Nam – Đông Bắc.
- Chôn sâu 2/3 dây, khoảng 5 – 15cm, lấp đất phủ kín.
- Khoảng cách trồng: 100 – 130cm x 20 – 30cm (khoảng 30.000 dây/ha).
Mô hình trồng khoai lang
Mô hình trồng khoai lang hiệu quả
3. Chăm Sóc Khoai Lang
3.1 Chăm Sóc Khoai Lang Sau Khi Trồng
- Thăm ruộng: Thường xuyên kiểm tra ruộng khoai, bổ sung đất nếu cần, duy trì độ ẩm 80%.
- Tưới nước: Giai đoạn đầu tưới đủ ẩm, sau đó tưới khi khoai phủ kín luống và sau mỗi lần vun xới. Nên tưới rãnh để tránh làm tổn thương lá và rửa trôi dinh dưỡng.
- Bấm ngọn: Bấm ngọn khi cây cao 35 – 50cm, sau mỗi đợt mưa để kích thích ra củ.
- Làm cỏ: Làm cỏ định kỳ, kết hợp vun xới để loại bỏ cỏ dại, hạn chế sâu bệnh.
- Vun xới: Vun xới 2 lần/vụ: Lần 1 sau trồng 15 – 30 ngày, vun nhẹ; Lần 2 sau trồng 45 – 60 ngày, vun cao, lấp kín gốc.
- Nhấc dây, tỉa nhánh: Nhấc dây khi dây bò lan trên mặt đất để tránh ra rễ phụ. Tỉa bỏ nhánh già, yếu, mỗi dây giữ lại 1 – 3 nhánh khỏe.
3.2 Bón Phân Cho Khoai Lang
- Bón lót: Sử dụng phân chuồng hoai mục (10 – 15 tấn/ha), phân lân (50 – 60kg/ha).
- Bón thúc: Chia làm 2 lần:
- Lần 1: Sau trồng 25 – 30 ngày, bón 1/3 lượng đạm + 1/3 lượng kali.
- Lần 2: Sau trồng 45 – 60 ngày, bón 2/3 lượng đạm + 2/3 lượng kali.
Ngoài ra, bà con có thể sử dụng chế phẩm sinh học EM1 để bón cho khoai lang, giúp tăng năng suất, chất lượng củ và bảo vệ môi trường.
Mẹo: Sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt hoặc hệ thống châm phân tự động để cung cấp nước và dinh dưỡng cho cây hiệu quả hơn.
3.3 Phòng Trừ Sâu Bệnh Cho Khoai Lang
3.3.1 Bọ Hà
- Tác hại: Gây hại trên củ, tạo thành lỗ thủng, làm củ dị dạng.
- Phòng trừ:
- Chọn giống khỏe mạnh, làm sạch cỏ dại, luân canh cây trồng.
- Dùng bẫy pheromone, thiên địch (kiến, nhện) để diệt bọ.
- Sử dụng thuốc bảo vệ thực vật theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
3.3.2 Sâu Đục Dây
- Tác hại: Đục vào dây và cuống củ, làm cây sinh trưởng kém, giảm năng suất.
- Phòng trừ:
- Áp dụng các biện pháp như phòng trừ bọ hà.
- Phát hiện dây bị đục, tiến hành lấp đất để tiêu diệt sâu.
Ngoài ra, khoai lang còn có thể bị một số loại sâu bệnh khác như bọ phấn trắng, sâu cuốn lá, bệnh thối đen… Bà con cần thường xuyên theo dõi để có biện pháp phòng trừ kịp thời.
4. Thu Hoạch Khoai Lang
Thu hoạch khoai lang
Hình ảnh người nông dân thu hoạch khoai lang
Thời điểm thu hoạch khoai lang phụ thuộc vào từng giống, thường là khi lá vàng, rụng nhiều, nhựa củ đặc và mau khô.
Sau khi thu hoạch, cần bảo quản khoai ở nơi khô ráo, thoáng mát để tránh ẩm mốc và nảy mầm.
Kết Luận
Hy vọng với những chia sẻ về kỹ thuật trồng khoai lang trên đây, bà con nông dân đã có thêm kiến thức bổ ích để áp dụng vào thực tế sản xuất, nâng cao năng suất và chất lượng cho vụ mùa bội thu.
Để theo dõi thêm nhiều bài viết hữu ích khác về nông nghiệp, mời bà con ghé thăm website Nongnghiepvietnam.org.
Hãy chia sẻ bài viết này nếu bạn thấy hữu ích và để lại bình luận bên dưới nếu có bất kỳ câu hỏi nào nhé!
