Chào bà con nông dân yêu quý! Sầu riêng, loại trái cây được mệnh danh là “vua của các loại trái cây”, đang ngày càng khẳng định vị thế trên thị trường nông sản Việt Nam. Tuy nhiên, để trồng và chăm sóc sầu riêng hiệu quả, bà con cần nắm vững kỹ thuật trồng, đặc biệt là kiến thức về sâu bệnh hại.
Trong bài viết này, Nongnghiepvietnam.org sẽ đồng hành cùng bà con “khám phá” 13 loại sâu bệnh thường gặp trên cây sầu riêng và chia sẻ bí quyết phòng trừ hiệu quả, giúp bà con yên tâm canh tác, thu hoạch bội thu.
Các Loại Sâu Bệnh Hại Thường Gặp Trên Cây Sầu Riêng
1. Rầy Phấn (Allocaridara Malayensis)
Rầy phấn hút lá non sầu riêng
Hình ảnh rầy phấn đang tấn công lá non sầu riêng
Loài côn trùng này rất phổ biến, gây hại bằng cách chích hút nhựa lá non và đọt non.
Dấu hiệu nhận biết:
- Lá non bị biến dạng, cháy mép, khô và rụng.
- Đọt non khô, chết và trơ cành.
- Cây kém phát triển, ít hoa, trái sượng, chất lượng kém.
Biện pháp phòng trừ:
- Tạo điều kiện cho thiên địch như nhện, bọ rùa phát triển.
- Tưới nước, bón phân hữu cơ đầy đủ cho cây khỏe mạnh.
- Phun nước mạnh lên tán lá để xua đuổi rầy.
- Phun thuốc trừ sâu kết hợp thuốc nấm khi mật độ rầy cao.
2. Sâu Đục Trái (Conogethes Punctiferalis)
Sâu đục trái (Conogethes punctiferalis)
Hình ảnh sâu đục trái sầu riêng
Loài sâu này thường tấn công trái non, gây thiệt hại nặng nề cho nhà vườn.
Dấu hiệu nhận biết:
- Xuất hiện vết đục trên trái, có phân sâu thải ra.
- Trái non biến dạng, rụng sớm.
- Vết đục tạo điều kiện cho vi sinh vật xâm nhập gây thối trái.
Biện pháp phòng trừ:
- Bảo vệ thiên địch như bọ xít, nhện ăn thịt, kiến vàng.
- Tỉa bỏ trái bị sâu, trái mọc chùm.
- Phun thuốc trừ sâu kết hợp thuốc nấm định kỳ 15 ngày/lần.
3. Sâu Đục Thân
Sâu đục thân sầu riêng
Ấu trùng sâu đục thân sầu riêng
Loài sâu này gây hại quanh năm, tấn công vào thân cây, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển của cây.
Dấu hiệu nhận biết:
- Thân cây xuất hiện lỗ đục, có mùn cưa.
- Cây bị suy yếu, chết dần.
Biện pháp phòng trừ:
- Kiểm tra gốc cây thường xuyên (15 ngày/lần).
- Dùng thuốc trừ sâu nguyên chất bơm vào lỗ sâu hoặc dùng dao moi bắt sâu.
- Phun thuốc trừ sâu lên thân cây để diệt ấu trùng.
4. Sâu Ăn Bông
Sâu ăn bông sầu riêng
Sâu ăn bông sầu riêng
Sâu ăn bông tấn công chùm bông non, ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất cây trồng.
Dấu hiệu nhận biết:
- Bông sầu riêng bị cắn phá, hư hại hoặc rụng sớm.
- Xuất hiện sâu non dạng “sâu róm” trên chùm bông.
Biện pháp phòng trừ:
- Theo dõi chùm hoa định kỳ 2-3 ngày/lần.
- Tìm diệt ổ trứng, sâu non và bướm.
- Phát huy vai trò của kiến vàng.
- Phun thuốc trừ sâu kết hợp thuốc nấm định kỳ 15 ngày/lần.
5. Rầy Nhảy (Lawana Conpersa)
Rầy nhảy hút dinh dưỡng trên lá non
Rầy nhảy đang hút nhựa cây
Rầy nhảy gây hại trên nhiều loại cây trồng, trong đó có sầu riêng.
Dấu hiệu nhận biết:
- Đọt non, lá non, hoa bị chích hút, chậm phát triển.
- Xuất hiện nấm bồ hóng.
Biện pháp phòng trừ:
- Bảo vệ các loài nấm có khả năng tiêu diệt rầy nhảy.
- Phun thuốc trừ côn trùng chích hút.
6. Rệp Sáp (Pseudococcidae)
Rệp sáp hại sầu riêng
Rệp sáp tấn công quả sầu riêng
Rệp sáp là loài gây hại phổ biến trên sầu riêng, đặc biệt là trong mùa khô.
Dấu hiệu nhận biết:
- Rệp bám trên lá, trái, chích hút dinh dưỡng.
- Trái dễ bị sượng, kém chất lượng.
- Xuất hiện nấm bồ hóng.
Biện pháp phòng trừ:
- Bao trái.
- Duy trì độ ẩm cho vườn cây.
- Tưới phun trên tán.
- Bảo vệ thiên địch như bọ rùa, ong ký sinh.
- Tỉa bỏ bộ phận bị hại nặng.
7. Bọ Trĩ
Bọ trĩ trên cây sầu riêng
Bọ trĩ trên lá sầu riêng
Bọ trĩ thường xuất hiện trong mùa khô, gây hại trên lá non, ảnh hưởng đến sự phát triển của cây.
Dấu hiệu nhận biết:
- Lá non có màu sáng bạc, kích thước giảm, biến dạng.
- Xuất hiện nấm bồ hóng.
Biện pháp phòng trừ:
- Duy trì độ ẩm cho vườn cây.
- Tưới phun trên tán.
- Tỉa cành tạo tán thông thoáng.
- Phun thuốc trừ sâu khi cần thiết.
8. Nhện Đỏ
SÂU BỆNH HẠI TRÊN CÂY SẦU RIÊNG (nhện đỏ)
Nhện đỏ trên lá sầu riêng
Nhện đỏ phát triển mạnh trong thời tiết khô nóng, gây hại bằng cách chích hút nhựa lá.
Dấu hiệu nhận biết:
- Lá xuất hiện các chấm trắng li ti.
- Lá chuyển vàng, rụng.
- Cây suy yếu, giảm năng suất.
Biện pháp phòng trừ:
- Bảo vệ thiên địch như nhện nhỏ ăn mồi.
- Phun nước lên tán lá.
- Phun thuốc trừ nhện khi mật độ cao.
9. Bệnh Thối Vỏ Chảy Nhựa (Bệnh Phytophthora)
Bệnh thối thân xì mủ trên cây sầu riêng
Vết bệnh thối vỏ chảy nhựa trên thân sầu riêng
Đây là bệnh nguy hiểm nhất trên cây sầu riêng, có thể gây chết cây nếu không được kiểm soát kịp thời.
Dấu hiệu nhận biết:
- Vỏ thân chảy nhựa (mủ).
- Vết loét lan rộng, vỏ cây bị hủy hoại.
- Lá, quả bị thối.
Biện pháp phòng trừ:
- Sử dụng cây giống sạch bệnh.
- Chăm sóc cây khỏe mạnh.
- Trồng cây trên mô, líp thoát nước.
- Tỉa cành tạo tán thông thoáng.
- Tiêu hủy nguồn bệnh.
- Bón phân hữu cơ hoai mục.
- Tiêm thuốc Phosphonate.
10. Bệnh Thán Thư (Do nấm Colletotrichum Gloeosporioides)
Bệnh thường xuất hiện vào đầu mùa khô, gây hại trên lá, làm cây suy yếu.
Dấu hiệu nhận biết:
- Vết bệnh màu nâu đậm hình thành từ mép lá, chót lá lan vào trong.
- Lá khô cháy, rụng sớm.
Biện pháp phòng trừ:
- Chăm sóc cây khỏe mạnh.
- Bón phân hữu cơ, giữ ẩm cho đất.
- Tỉa bỏ lá bệnh, vệ sinh vườn cây.
- Phun thuốc trừ nấm.
11. Bệnh Cháy Lá (Do nấm Rhizoctonia Solani)
Bệnh thường gây hại trên cây con và cây mới trồng.
Dấu hiệu nhận biết:
- Lá non chuyển màu xanh nhợt nhạt, sũng nước.
- Lá khô, dính lại với nhau thành “tổ kiến”.
- Thân non bị khô, chết.
Biện pháp phòng trừ:
- Ngăn chặn nguồn bệnh từ bên ngoài.
- Trồng cây với mật độ vừa phải.
- Phun thuốc trừ nấm.
12. Bệnh Đốm Rong Đỏ (Do rong Cephaleuros Virescens)
Bệnh thường xuất hiện trên lá cây già cỗi, sinh trưởng kém.
Dấu hiệu nhận biết:
- Đốm bệnh màu đỏ rỉ sắt, bề mặt như nhung, hơi nhô lên.
- Cây sinh trưởng kém.
Biện pháp phòng trừ:
- Chăm sóc cây khỏe mạnh.
- Che mát cho cây con.
- Bón phân hữu cơ, giữ ẩm.
- Phun thuốc Bordeaux khi bệnh nặng.
13. Bệnh Nấm Hồng (Do nấm Erythricium Salmonicolor)
Bệnh thường xuất hiện trên cành nhỏ, gây hại trong điều kiện mưa ẩm kéo dài.
Dấu hiệu nhận biết:
- Lớp nấm màu trắng, sau đó chuyển sang màu hồng bao phủ vỏ cây.
- Vỏ cây bị thâm, thối, nứt.
- Cành cây bị chết.
Biện pháp phòng trừ:
- Trồng cây với mật độ vừa phải.
- Tỉa cành tạo tán thông thoáng.
- Cắt tỉa, tiêu hủy cành bệnh.
- Phun thuốc trừ nấm.
Kết Luận
Việc nhận diện và phòng trừ sâu bệnh kịp thời là yếu tố quan trọng quyết định đến năng suất và chất lượng sầu riêng.
Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bà con những kiến thức bổ ích về cách trồng và chăm sóc cây sầu riêng. Hãy thường xuyên ghé thăm Nongnghiepvietnam.org để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích khác!
Nếu có bất kỳ thắc mắc nào, đừng ngần ngại để lại bình luận bên dưới, đội ngũ chuyên gia của chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bà con.