Ai mà không mê mẩn hương vị thơm ngon, dẻo ngọt của ngô nếp, đặc biệt là vào những ngày se lạnh? Loại cây trồng quen thuộc với mọi miền đất nước này không chỉ là nguồn thực phẩm bổ dưỡng mà còn mang lại giá trị kinh tế cao. Vậy làm thế nào để trồng ngô nếp đạt năng suất cao, bắp to đều, mẩy hạt? Hãy cùng Nongnghiepvietnam.org khám phá bí quyết trong bài viết dưới đây!
Đặc điểm của cây ngô nếp
" src=
Hình ảnh cây ngô nếp
Là loại cây ngày ngắn, ngô nếp thích nghi tốt với nhiều loại đất, nhưng sinh trưởng tốt nhất trên đất giàu hữu cơ, tơi xốp và thoát nước tốt. Độ pH lý tưởng cho ngô nếp nằm trong khoảng từ 5,5 đến 7,0.
Cây ngô nếp thường cao từ 1,2m đến 1,8m, bộ rễ chùm phát triển mạnh giúp cây đứng vững vàng, chống chịu tốt với điều kiện thời tiết bất lợi. Lá ngô nếp gọn gàng, khả năng thụ phấn tốt, cho trái tập trung ở phần thân thấp. Điều đáng chú ý là tỷ lệ trái loại 1 trên cây ngô nếp rất cao, thường trên 95%, mang lại năng suất vượt trội cho bà con nông dân.
Bắp ngô nếp thon dài, được bảo vệ bởi lớp vỏ bẹ mỏng, bên trong là những hạt căng mọng, màu trắng sữa, xếp thẳng đều. Hương vị thơm, ngọt, dẻo đặc trưng của ngô nếp khiến nó trở thành nguyên liệu lý tưởng cho vô số món ăn hấp dẫn.
Thời vụ trồng ngô nếp
Việc lựa chọn thời vụ trồng phù hợp là yếu tố quan trọng đầu tiên quyết định đến năng suất và chất lượng của ngô nếp. Dưới đây là lịch gieo trồng ngô nếp được áp dụng phổ biến ở 3 miền Bắc, Trung, Nam:
Miền Bắc
- Vụ Xuân: Cuối tháng 1 – cuối tháng 2
- Vụ Hè: Giữa tháng 4 – cuối tháng 5
- Vụ Đông: Đầu tháng 9 – giữa tháng 10
Miền Trung
- Vụ Xuân: Tháng 1 – tháng 2
- Vụ Hè: Giữa tháng 4 – tháng 6
- Vụ Thu: Giữa tháng 7 – giữa tháng 8
Miền Nam và Đông Nam Bộ
Ngô nếp thường được trồng vào vụ Hè, Thu, Đông, trùng với thời điểm gieo trồng ở miền Trung. Ngoài ra, bà con cũng có thể trồng ngô nếp vào vụ Xuân sau khi thu hoạch lúa vụ Đông Xuân.
Kỹ thuật trồng ngô nếp năng suất cao
Để đạt được năng suất cao khi trồng ngô nếp, bà con cần chú ý đến các khâu kỹ thuật quan trọng sau:
1. Chuẩn bị đất trồng và bón lót
Ngô nếp có thể trồng trên đất pha cát hoặc đất thịt. Trước khi trồng, đất cần được làm sạch cỏ dại, cày xới kỹ và phơi ải khoảng 2 tuần để tăng độ tơi xốp, thoáng khí.
Hệ thống rễ ngô nếp phát triển mạnh và ăn sâu, do đó đất cần được cày sâu từ 15 – 25cm. Với những vùng trồng 2 vụ lúa, bà con nên bố trí trồng xen canh ngô vào vụ Đông. Nên lên luống rộng khoảng 1m, cao 20-30cm, rãnh luống rộng 30-40cm. Ở những vùng đất thoát nước kém, bà con cần làm mương thoát nước để tránh ngập úng.
Bón lót là khâu quan trọng, chiếm đến 70% tổng lượng phân bón cho cây ngô nếp. Phân lót chủ yếu là phân chuồng hoai mục, phân hữu cơ, phân xanh, có thể kết hợp với một số loại phân vô cơ như lân, kali, đạm, vôi.
2. Mật độ trồng và cách gieo hạt
Mật độ trồng ngô nếp
Mật độ trồng ngô nếp thường dao động từ 20-30kg hạt/ha. Khoảng cách trồng thích hợp là 20-30cm/cây và 60-70cm/hàng.
Để hạt ngô nếp nảy mầm tốt, bà con nên thực hiện theo các bước sau:
- Phơi hạt: Phơi hạt ngô dưới nắng nhẹ, sau đó ngâm trong nước ấm (40-50 độ C) trong vòng 4-5 tiếng. Vớt hạt ra, rửa sạch, loại bỏ những hạt lép nổi trên mặt nước.
- Ủ hạt: Để ráo nước, ủ hạt ngô trong khăn ẩm cho đến khi hạt nứt nanh, nhú mầm.
- Gieo hạt: Gieo hạt xuống luống đã chuẩn bị, sâu 3-7cm tùy thuộc vào độ ẩm của đất và thời tiết. Mỗi lỗ gieo 2-3 hạt.
- Tưới nước: Sau khi gieo hạt, tưới nhẹ nước bằng bình ô doa.
- Tỉa cây con: Khi cây con mọc được 3-5 lá, tiến hành tỉa bỏ những cây yếu, chỉ giữ lại 2 cây/gốc. Những cây con khỏe mạnh có thể được dặm sang những gốc không mọc hoặc chỉ mọc 1 cây.
3. Chăm sóc ngô nếp
Chăm sóc là khâu quan trọng không kém gì khâu trồng, quyết định đến sự sinh trưởng và phát triển của cây ngô nếp.
Tưới nước
Cây ngô nếp cần được tưới nước đầy đủ trong suốt quá trình sinh trưởng, đặc biệt là giai đoạn cây con mới mọc đến khi ra 3-4 lá và giai đoạn sắp thu hoạch. Trong giai đoạn này, độ ẩm đất cần duy trì ở mức 50-60%.
Giai đoạn 10 ngày trước khi trổ cờ đến 20 ngày sau khi trổ cờ là lúc cây ngô nếp cần nhiều nước nhất. Độ ẩm đất lúc này cần đạt 75-85%. Nếu thiếu nước trong giai đoạn này, năng suất ngô sẽ giảm sút đáng kể.
Bón phân
Để cây ngô nếp phát triển tốt, cho năng suất cao, cần bón phân hữu cơ và phân vô cơ một cách cân đối. Đạm là yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất ngô nếp. Ngoài ra, cần bổ sung thêm phân chứa lân, kali và vi lượng kẽm để đảm bảo cây sinh trưởng khỏe mạnh, cho bắp to, đều, mẩy hạt. Đối với đất bạc màu, đất xám, đất cát, cần tăng cường bón lân và kali để nâng cao năng suất.
Lượng phân bón thúc cho 1 ha ngô nếp như sau:
- Urê: 250kg
- Super lân: 450 – 500kg
- Kali Clorua: 100 – 120kg
Cách bón phân thúc:
- Lần 1 (10 ngày sau gieo): 50kg Urê + 20-25kg Kali Clorua. Bón cách gốc 15-20cm, kết hợp xới xáo, làm cỏ. Vun nhẹ đất vào gốc để tránh cây bị đổ ngã.
- Lần 2 (20 ngày sau gieo): 100kg Urê + 40-50kg Kali Clorua. Đây là giai đoạn cây đang xoáy nõn, chuẩn bị trổ cờ.
- Lần 3 (15-20 ngày sau lần 2): Bón hết lượng phân còn lại theo cách tương tự.
Ngoài ra, để tăng cường khả năng phát triển bộ rễ, giúp cây hấp thu dinh dưỡng tốt hơn, bà con có thể sử dụng phân bón lá HVP 6-4-4 K-HUMAT sau khi gieo hạt khoảng 10 ngày. Kết hợp phun thêm HVP 1001.S (16-16-8) để cây phát triển thân lá tốt, tăng cường quang hợp.
Ở lần bón thúc thứ 2, bà con có thể kết hợp tưới phân HVP 6-4-4 K-HUMAT và phun HVP 1001.S (20-20-15) để thúc đẩy cây phát triển thân lá và tăng cường quang hợp.
Khi cây ngô nếp trổ cờ (lần bón thúc 3), phun HVP 1601 (10-50-10) để giúp cây phân hóa mầm hoa, tạo điều kiện cho cờ và bắp phát triển tốt, chắc khỏe.
Phòng trừ sâu bệnh hại
Trong quá trình trồng ngô nếp, bà con có thể gặp phải một số loại sâu bệnh hại như:
- Sâu đục thân: Rải Basudin hoặc Regent hạt vào loa kèn khi cây ngô có 7-8 lá và trước khi trổ cờ.
- Rầy mềm: Tránh trồng ngô quá dày, tạo điều kiện cho rầy phát triển. Sử dụng các loại thuốc như Applaud, Admire để phòng trừ.
- Sâu đục trái: Nên trồng các giống ngô nếp kháng sâu (vỏ trái dày, che phủ kín). Phun các loại thuốc trừ sâu gốc cúc như Karate, Fastac.
- Sâu đất, sùng trắng, sùng bửa củi: Sử dụng Basudin, Regent hoặc rắc vôi bột để vệ sinh, xử lý đất.
- Bệnh đốm lá: Sử dụng các loại thuốc diệt nấm như Maneb, Zineb, Copper-zinc, Appencarb.
- Bệnh đốm vằn: Sử dụng Anvil, Bonanza, Rovral, Kitazin. Phun thuốc khi bệnh mới xuất hiện, cứ 3-7 ngày phun 1 lần.
- Bệnh gỉ sắt: Sử dụng Copper, Maneb, Zineb.
4. Thu hoạch
Thu hoạch ngô nếp
Sau khoảng 60-65 ngày trồng, bà con có thể thu hoạch ngô nếp. Nếu thu hoạch bắp tươi, nên thu hoạch sau khi râu ngô đã khô đen khoảng 18-20 ngày. Còn nếu thu hoạch bắp khô, nên thu hoạch khi ngô đã chín, vỏ bẹ khô, chuyển sang màu vàng rơm.
Sau khi thu hoạch bắp tươi, nên sử dụng ngay, tránh chất đống vì bắp tươi có độ ẩm cao, dễ bị thối, mốc.
Lời kết
Trên đây là những chia sẻ chi tiết về kỹ thuật trồng ngô nếp năng suất cao, hy vọng sẽ giúp ích cho bà con trong quá trình canh tác. Chúc bà con áp dụng thành công và thu hoạch được những mùa ngô nếp bội thu!
Hãy chia sẻ kinh nghiệm trồng ngô nếp của bạn với Nongnghiepvietnam.org bằng cách để lại bình luận bên dưới. Đừng quên ghé thăm website thường xuyên để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích khác về trồng trọt và chăn nuôi bạn nhé!
